Wróć na poprzednią stronę

Joanna Danuta Dańczak

Agnieszka Korasadowicz
(PRAWNUCZKA J. D. DAŃCZAK)

Biogram Joanny Danuty Dańczak

Joanna Danuta Dańczak z domu Jarecka urodziła się 16 marca 1906 r. w Zwierniku w powiecie pilzneńskim, gdzie ukończyła czteroklasową szkołę powszechną, której kierownikiem był jej ojciec- Jan Jarecki. Dalszą edukację kontynuowała w Wiedniu u boku ojca, pracującego wtedy w placówce cenzury wojskowej. W roku 1925 ukończyła naukę w Państwowym Gimnazjum Żeńskim w Krakowie.

4 czerwca 1925 r. otrzymała świadectwo dojrzałości, równocześnie została słuchaczką jednorocznego Państwowego Kursu Nauczycielskiego w Krakowie, specjalizując się w nauczaniu języka polskiego. Ukończyła go otrzymaniem kwalifikacji pedagogicznej pierwszego stopnia dnia 26 czerwca 1926 roku.

W latach 1925 – 1927 podjęła studia historyczne w Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wtedy poznała swojego przyszłego męża – Seweryna Dańczaka, studenta farmacji, przyszłego właściciela Apteki „Pod Gwiazdą” w Leżajsku, pochodzącego z „dynastii” aptekarzy sokołowskich. W latach 1927 – 1929 podjęła pracę w Szkole Powszechnej w Bobrownikach, należących do Okręgu Szkolnego w Tarnowskich Górach.

Po odbyciu wymaganej praktyki, 19 kwietnia 1929 roku, z powodzeniem zdała egzamin kwalifikacyjny drugiego stopnia.

Decyzją Wydziału Oświecenia Publicznego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, dnia 10 października 1929 roku otrzymała tytuł Nauczycielki Publicznych Szkół Powszechnych.
15 sierpnia 1931 roku wyszła za mąż w Zawadzie koło Dębicy. Po krótkim pobycie w Rzeszowie młode małżeństwo przeniosło się do Leżajska, gdzie Seweryn Dańczak odkupił aptekę po byłym właścicielu Henryku Kijasie.

Rodzina Dańczaków prowadziła intensywne życie kulturalne. J. D. Dańczak wspólnie z mężem i gronem profesorów leżajskiego liceum założyła teatrzyk, będący kontynuacją ich młodzieńczych uniesień z czasów studenckich, kiedy to zauroczeni specyficzną atmosferą Krakowa, próbowali swoich sił na deskach scen teatrzyków studenckich, działających na Uniwersytecie Jagiellońskim. W repertuarze teatrzyku znalazły się sztuki Fredry, Bałuckiego czy Zapolskiej.

Wybuch wojny przerwał ustabilizowaną sielankę. Okres okupacji rodzina przeżywała w ciągłym napięciu i niepewności. Dom Dańczaków przylegał do gimnazjum. Władze niemieckie zajęły budynki gimnazjum na swoją siedzibę, niszcząc pomoce naukowe oraz znaczną część zbiorów bibliotecznych. Część tych zbiorów udało się zabezpieczyć przy współudziale Dańczaków i dyrektora szkoły Stanisława Gduli.

Mąż Joanny Danuty, Seweryn – właściciel apteki, podczas wojny działał w konspiracyjnej służbie zdrowia i jako zaprzysiężony farmaceuta udzielał pomocy medycznej oddziałom partyzanckim. Profesja aptekarza uratowała go od niechybnej śmierci w czasie pacyfikacji Leżajska w 1943 roku.

Euforia i entuzjazm wywołany wyzwoleniem Leżajska w lipcu 1944 roku zostały szybko zapomniane w atmosferze lęku i zastraszenia w nowej rzeczywistości politycznej. Zmiana szaty ustrojowej spowodowała również upaństwowienie apteki i zasadniczą zmianę statusu społecznego Seweryna, który z nobliwego właściciela Apteki ”Pod Gwiazdą” musiał się „przekwalifikować” w urzędnika państwowego, chociaż w środowisku Leżajskim cieszył się nadal niekwestionowanym szacunkiem. Twarda rzeczywistość pierwszych lat powojennych i powiększająca się rodzina zmusiła J. D. Dańczak do podjęcia pracy w Referacie Kultury Prezydium MRN, a następnie w Wydziale Kultury Prezydium PRN w Leżajsku.

W zakresie jej obowiązków była opieka nad amatorskim ruchem artystycznym, który w tym czasie znalazł się pod troskliwym mecenatem państwa ze względów politycznych i ideologicznych. Joanna Danuta obdarzona przez naturę dużą wrażliwością estetyczną i muzykalnością, w swoich poczynaniach przede wszystkim koncentrowała się na zakładaniu i prowadzeniu zespołów folklorystycznych. Pilnie uzupełniała swoją wiedzę choreograficzną i wokalną na licznych kursach i modnych wówczas Kurso-Konferencjach. Wyraźnie szykanowana i nie doceniana w swojej pracy, powróciła do szkoły.

Uczyła różnych przedmiotów w Szkole Podstawowej nr 2 w Leżajsku – języka polskiego, śpiewu i przede wszystkim zorganizowała zespół taneczny. Tymczasem postępująca, nieuleczalna choroba męża spowodowała zmianę statusu materialnego rodziny (w tym czasie z pięciorga dzieci jedne już studiowały, a następne przygotowywały się do podjęcia studiów). W tej sytuacji podjęła się prowadzenia kilku zespołów tańca ludowego na terenie Leżajska i Nowej Sarzyny. W 1963 roku została dyrektorem Ogniska Pracy Pozaszkolnej, koordynującego działalność całego amatorskiego ruchu artystycznego wszystkich szkół podstawowych w Leżajsku.

W latach 1957-1983 zorganizowała i prowadziła zespoły tańca ludowego w Liceum Ogólnokształcącym, a na zorganizowanych pod auspicjom Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie przeglądach i konfrontacjach jej zespoły zajmowały czołowe lokaty. O poziomie artystycznym prowadzonych przez nią zespołów najlepiej świadczy fakt, że corocznie uczestniczyła z nimi w Centralnych Dożynkach w Warszawie, które z racji rangi i udziału najlepszych w nich zespołów ludowych z całej Polski, stanowiły doskonałą okazję do konfrontacji umiejętności. Również na szczeblu lokalnym zaznaczała swoją obecność wysokimi lokatami prowadzonych zespołów. Do szczególnie spektakularnych sukcesów należy zaliczyć: udział jej zespołów w „Przeglądzie dorobku kulturalnego powiatu leżajskiego” w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie w 1969 roku oraz w ramach „Artamy 78” i „Artamy 79”, czyli I i II Rzeszowskiego Przeglądu Dorobku Amatorskiego Twórczości Artystycznej. Z ogromnym sentymentem pracowała z zespołem tanecznym Spółdzielni Pracy „Jutrzenka” działającym przy klubie „Kaprys” w Leżajsku. Chórem tego zespołu dyrygował przez długie lata z ogromnym zaangażowaniem – Roman Chorzępa, osiągając z nim bardzo wysoki poziom artystyczny i znaczące sukcesy, uhonorowane licznymi nagrodami. Wśród solistek chóru obiecująco rozwijał się talent wokalny Anny Ewy Dańczak-Korasadowicz. Sprawami organizacyjnymi zespołu zajmowała się Natalia Białkowska, występująca również dość długo w zespole tanecznym. Swoistym ewenementem tego zespołu był fakt, iż przez jego szeregi przewinęły się przynajmniej dwa pokolenia. Zawarto kilka związków małżeńskich, m.in. państwo Mączkowie, Brzuzanowie, Kozyrowie, Żyznowscy. Tańczyły i śpiewały całe rodziny i rodzeństwa: Ancygierów, Białkowskich, Haryszów, Chorzępów, Czekierdów, Dańczaków, Gdulów, Grabarzy, Jeżowieckich, Kaczmarczyków, Kisielewiczów, Korczyńskich, Ledwożywów, Piędłów i Zagórskich. Z młodszego pokolenia bardzo udanie zapisali się w historii zespołu soliści: Dorota Korasadowcz-Rudyk, Ewa Kuźniar-Jucha, Alicja Górnisiewicz-Niżnik, Tomasz Górnisiewicz i Anna Wajda. Wszyscy oni stworzyli niepowtarzalny klimat wspólnej artystycznej rodziny, w której szukając szansy dla swojej „samorealizacji”, utrwalili te wartości kulturowe tak charakterystyczne i cenne dla naszego miasta i regionu.

J. D. Dańczak przeszła wszystkie szczeble zawodowego wtajemniczenia i swoją wiedzę przekazała wielu utalentowanym następcom. Szczególną radość stanowił dla niej fakt, że „sztafetę pokoleń” przejęła po niej córka Stanisława Dańczak-Górnisiewicz. Pomimo przejścia na emeryturę nie zerwała kontaktów ze szkołą, do 1983 roku prowadziła dalej zespoły taneczne w Liceum Ogólnokształcącym w Leżajsku. Wraz z kompozytorem i dyrygentem Tomaszem Czaplą, kierowała zespołem Tanecznym i Chórem w Technikum Rolniczym w Zarzeczu koło Przeworska. Szczególnie ważnym był dla niej rok 1972, kiedy to otrzymała za całokształt pracy kulturalno-oświatowej Krzyż Kawalerski i Odznakę Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego, rok 1976 przyniósł jej Złotą Odznakę Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 1979 roku, 28 maja otrzymała najwyższy stopień specjalizacji instruktora tańca kategorii „S”.

Długa i przewlekła choroba wyłączyła ją z aktywnego życia artystycznego, któremu poświęciła cały swój talent i nieprzeciętną pasję życiową. Zmarła w roku 1989.